چهارمین مبطل نمازگفتن آمین بعد از سوره حمد

از کارهایی که اهل تسنن در نماز انجام می دهند گفتن «آمین» بعد از خواندن سوره حمد در نماز است. اما شیعه نه فقط گفتن آن را جایز نمی داند بلکه گفتن آن را باطل کننده نماز و بدعت می داند و استدلال شیعه این است:

1 ـ نماز از عبادات شرعی است که حدّ و حدود آن را خود پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) بیان کرده است و هیچ کس حق ندارد به دلخواه خود چیزی به آن بیافزاید یا از آن بکاهد.

و با مراجعه به روایاتی که در آنها کیفیت نماز پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) بیان شده معلوم می شود که از آمین گفتن یاد نشده است از جمله روایت ابوحمید ساعدی است که در سنن بیهقی 2: 105 و سنن ترمذی حدیث 304 یاد شده و در آن همه جزئیات نماز رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) ذکر شده و آمین گفتن بعد از سوره حمد در آن نیست.

2 ـ اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) که گفتار آنها برای همه حجت است به خاطر حفظ سنّت رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) از تحریف و بدعت، شیعیان را از گفتن آمین باز داشته اند.

مرحوم شیخ کلینی به سند خود از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند که فرمود: هرگاه پشت سر امام جماعت نماز می خواندی هنگامی که امام جماعت از خواندن سوره حمد فارغ شد بگو الحمدلله رب العالمین و آمین مگو.

گفتن این ذکر (آمین) در نماز بعد از سوره حمد حرام است و علاوه بر حرمت تکلیفی حرمت وضعی را هم بدنبال دارد یعنی نماز هم به این واسطه باطل خواهد شد . این حرمت وضعی و تکلیفی بدان جهت است که ذکر این کلمه دعا نیست بلکه بدعتی است که از زمان خلیفه دوم باب شده و به نماز اضافه گردیده است و سنیان تعبدا و اتباعا نسبت به کسی که نمی تواند شارع باشد (خلیفه دوم ) این عمل را انجام می دهند و این بدعتی است آشکار و کلامی است بی معنی و قصد دعا هم در آن نیست.

حکم مراجع تقلید در این مسأله

آیت الله مکارم شیرازی

اگر بعد از خواندن حمد «آمین» بگوید، احتیاط واجب این است که نماز را تمام کند و اعاده نماید ولى اگر از روى اشتباه یا در حال تقیّه بگوید اشکال ندارد.(1)

آیت الله صافی

از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد, آمین بگوید ولى اگراشتباها یا از روى تقیه بگوید, نماز باطل نمى شود.(2)

آیت الله خامنه ای

س: هنگام شرکت در نماز جماعت برادران اهل سنت، بعد از قرائت سوره حمد توسط امام جماعت، کلمه «آمین» با صداى بلند و به صورت دسته جمعى گفته مى‏شود، این کار چه حکمى دارد؟

ج: اگر مقتضاى تقیه، گفتن آمین باشد، اشکال ندارد و در غیر این صورت جایز نیست.(3)

آیت الله سیستانی

چـهـارم از مـبـطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد آمین بگوید و این باطل شدن نماز به گـفـتـن آمین در غیر ماموم بنابر احتیاط است هر چند در حرام بودنش چنانچه به قصد مشروعیت آورده شود اشکالى نیست و در هر حال اگر آمین را اشتباها یا از روى تقیه بگوید نمازش اشکال ندارد.(4)

آیت الله بهجت

گفتن آمین  عمدا  بعد از حمد باعث باطل شدن نماز می شود. (5)

................................................................................................................................................

پی نوشت: 

1.        توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی، مسئله 1009.

2.        توضیح المسائل آیت الله صافی ، ذیل مسئله 1139.

3.        کتاب استفتائات آیت الله خامنه ای، سوال503.

4.        توضیح المسائل آیت الله سیستانی، مسئله 1139.

5.        توضیح المسائل آیت الله بهجت، ذیل مسئله 235.