گیر دادن یا وظیفه انسانی یا اسلامی؟

هیچ یک از افراد بشر، زندگی جداگانه از دیگران ندارند. انسان مدنی بالطبع است و همه از عقاید و رفتار یکدیگر، تأثیر می‏پذیرند. انحراف یک فرد، نه تنها خود او را ساقط می‏کند، بلکه بر محیط اجتماعی نیز اثر گذاشته و جامعه را به سوی تباهی می‏برد، لذا عقل فرمان می‏دهد که همه افراد، با نظارت فراگیر خویش، جامعه را حتی‏الامکان حفظ کنند. شرع نیز همین وظیفه را واجب کرده است.

همان گونه که در بیماریهای جسمی واگیردار، باید با جلوگیری از سرایت بیماری، سلامت جامعه را حفظ کرده در مورد امراض روحی و اخلاقی نیز این مسؤولیت وجود دارد و هر گونه سهل‏انگاری در برخورد با آن، به سقوط جامعه وفراگیر شدن فساد در آن می‏انجامد. بنابراین حفظ سلامت جامعه، وظیفه تک تک افراد آن جامعه میباشد. و حتی می توان گفت ، وظیفه حقوق که تنظیم روابط بین افراد را برعهده دارد، نیز در راستای امر به معروف و نهی از منکر می باشد. ولی امر به معروف و نهی از منکر چون وظیفه اخلاقی هست ، باید به مراتب باشد یعنی از مرتبه ضعیف به قوی برسد:

مراتب امر به معروف و نهی از منکر.....

انجام این دو واجب الهی باید مرحله ای انجام گیرد، چون هدف از آن، هدایت فرد و بازگرداندن ایشان به فضای انسانی و اسلامی می باشد.

اول باید خود شخص از این گونه اعمال منزجر و ناراحت باشد، چون لازمه ایمان به خدا ، ایمان به احکام او نیز می باشد.

مثلا  اگر دوستمان ، پشت سر دوست مشترکمان حرف زد، چهره در هم بکشیم ،  واز این کارش ناراحت بشیم، به این طریق متوجه اشتباهش خواهد شد، و یا اگر در پی فراهم کردن زمینه گناه برای خود هست ، او را از گناه، چه به طور  مستقیم یا غیر مستقیم، دلسوزانه دور کنیم.

دوم : اگر با ابراز ناراحتی و ترک معاشرت و... از گناه دوری نکرد، با کلام نرم و حسن او را متوجه اشتباهاتش کنیم. از عواقب اعمالش مطلع سازیم و راه حلی برای برون رفت از گناه را برای او پیدا کنیم.

سوم: در صورتی که گفتار پسندیده بر ایشان اثر نکرد، برای بازگشت ایشان با خشونت و تندی با ایشان صحبت کنید تا اهمیت و صبر بر گناه را جدی بگیرد.

چهارم: چنانچه شخص با زهم اصرار بر ارتکاب گناه داشته باشد میتوان با رعایت مراتب زدن، او را تنبیه کرد.

 البته طبق فتوای مقام معظم رهبری در حال حاضر این وظیفه در اختیار نیروهای نظامی و انتظامی می باشد.

پی نوشت ها:
ملحقات رساله آقایان: آیت الله بهجت ، آیت الله صافی ، آیت الله تبریزی ، استفتاءات رهبری س 1058 ،1064 1065 و...