شاید این سوال به ذهن ما رسیده باشد که،اگر دستمان به بدن میت (قبل از غسل)بخورد چرا باید غسل مس میت انجام بدیم.....
برای همین به بیان چند روایت دراین رابطه می پردازیم
امام رضا(ع)فرمود: علت غسل دادن میت این است که بدین وسیله طاهر و نظیف شده و از آلودگى هاى امراض و آن چه در هنگام بیمارى به او رسیده پاکیزه مى گردد، چه آن که انسان بعد از مرگ با فرشتگان و اهل آخرت ملاقات مى کند لذا مستحب است وقتى بر خداى عزوجل و اهل طهارت وارد مى گردد و آنها وى را مس نموده و او نیز با آنها تماس پیدا مى کند طاهر و نظیف بوده و به واسطه طهارت توجه و التفات به حق عزوجل نماید و از حضرتش خواسته خود را خواسته و بخواهد که شفاعت شفعاء را درحق او بپذیرد.(1)
علت غسل کردن غاسل یا کسى که میت را لمس نموده آن است که از میت هنگام غسل بسا ذراتى به او ترشح نموده و به جسدش اصابت کرده لذا براى تطهیر از آن ذرات غسل نماید، چه آن که انسان وقتى روح از بدنش خارج شد و میت شد، بیشتر آلودگى ها و قذارات ناشى از بیمارى و غیر آن در وى باقى مى ماند و لذا او را تطهیر نموده و کسى هم که با او تماس پیدا مى کند خود را باید تطهیر نماید.
در روایت دیگرى که از امام محمد باقر(ع)است :آن حضرت یکى از علت هاى غسل میت را چنین فرموده است: «مرده را غسل مى دهند چون او با فرشتگان ملاقات مى کند، باید طاهر باشد و همچنین غسل دهنده نیز چون با مؤمنین ملاقات مى کند لازم است غسل کند تا با طهارت با ایشان مواجه شود(2)
فردی از امام جواد علیه السلام پرسید : « چرا میّت را غسل می دهند و چرا غسال باید غسل مس میّت کند؟ حضرت در پاسخ فرمود: میّت جنب است و چون می خواهد با فرشتگان دیدار کند، باید پاک باشد. غسال هم چون می خواهد ( بعد از غسل) با مؤمنان ملاقات کند، باید غسل نماید » .(3)
از این روایات مى توان فهمید غسل دادن میت و نیز غسل مس میت هم جنبه مادى و ظاهرى دارد و هم جنبه معنوى. جنبه ظاهرى این است که میت را با غسل دادن از انواع آلودگى ها پاک و تنظیف مى نمایند. همچنین غسل دهنده باید غسل کند تا خودش از آلودگى هاى ناشى از تماس با میت پاک نماید و جنبه معنوى آن این است که با غسل، میت را در مواجهه با ملائک و لقاى خداوند تطهیر مى نمایند و نیز غسال هم با غسل مس میت از طهارت روح و آمادگى لازم براى روبرو شدن با مؤمنین برخوردار خواهد شد. بعلاوه این که غسل میت هم تکریم میت است و هم دور باشى است نسبت به دیگران تا این که از آلوگى ها و میکروب ها به دور باشند و با احتیاط و حساسیت بیشترى با این امور برخورد نمایند.
پی نوشت:
1-علل الشرایع، شیخ صدوق، ترجمه محمد جواد ذهنى، ص 943، ج2
2-علل الشرایع، شیخ صدوق، ترجمه محمد جواد ذهنى، ص 943، ج2
3-صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 299، حدیث 2، انتشارات داورى، قم ، چاپ اول